Audio - Ud 13. Diálogo "La carrera del taxi"

LA CARRERA DEL TAXI / TAKSİ YOLCULUĞU
(Duración: 29:30)

DIÁLOGO

Para escuchar:

• Nereye gitmek istiyorsunuz?
• Amerikan konsolosluğuna.
• Hay hay.
• Bende adresi yok. Siz biliyor musunuz?
• Merak etmeyin efendim. Ben oraya birçok Türk ve Amerikalı götürdüm.
• Geldik mi? Hangi bina?
• Şu önü merdivenli beyaz bina.
• Mersi, borcum ne kadar?
• Ondört lira.
• Biraz çok, on lira kâfi değil mi?
• Değil efendim. Ben saata göre istedim.

Para aprender:

• Nereye gitmek istiyorsunuz? (¿Hacia dónde quiere ir?) -> ['. . . / . . / . . . . .|]

• Amerikan konsolosluğuna. (Hacia el consulado estadounidense) -> [. . . '. / . . . . . .]

• Hay hay. (¡De acuerdo!) -> ['. / .]

• bende (en mí) -> [. '.]
• adres (dirección) -> [. '.]
• adresi (su dirección) -> [. . '.]
• Bende adresi yok. Siz biliyor musunuz? (No tengo su dirección conmigo. ¿Sabe usted dónde está? -> [. . / . . . / '. # . / . . '. / . . .|]

• merak (preocupación, curiosidad, ansiedad) -> [. '.]
• merak etmek (preocuparse, estar curioso) -> [. '. / . .]
• merak etmeyin (no se preocupe) -> [. . / '. . .]
• bir çok (muchos) -> ['. / .]
• ve (y) -> [.]
• Amerika (Estados Unidos) -> [. . '. .]
• Amerikalı (estadounidense –persona-) -> [. . '. . .]
• götürdüm (He llevado) -> [. . '.]
• Merak etmeyin efendim. Ben oraya birçok Türk ve Amerikalı götürdüm. (No se preocupe señor. He llevado muchos turcos y estadounidenses allá) -> [. . / '. . . / . . . # '. / . . . / . . / '. / . / . . '. . . / . . .]

• geldik (hemos llegado) -> [. '.]
• Geldik mi? Hangi bina? (¿Hemos llegado? ¿Cuál es el edificio?) -> [. '. / . | '. . / . .|]

• şu (ése) -> [.]
• önü (su parte frontal) -> [. '.]
• merdiven (escalera) -> [. . '.]
• merdivenli (con escaleras) -> [. . . '.]
• beyaz (blanco) -> [. '.]
• Şu önü merdivenli beyaz bina. (Ése edificio blanco con las escaleras en la parte frontal) -> ['. / . . / . . . . / . '. / . .]

• mersi (gracias) -> [. '.]
• borç (deuda) -> [.]
• borcum (mi deuda) -> [. '.]
• ne kadar (¿cuánto?) -> ['. / . .]
• Mersi, borcum ne kadar? (Gracias. ¿Cuánto le debo? lit. ¿de cuánto es mi deuda?) -> [. '. # . . / '. / . .|]

• Ondört lira. (Catorce liras) -> [. '. / . .]

• kâfi (suficiente) -> [. '.] pron. kaafí
• Biraz çok, on lira kâfi değil mi? (Es un poco alto ¿Diez liras no son suficientes?) -> [. . / '. # '. / . . / . . / . '. / .|]

• saat (reloj) -> [. '.] o ['. .]
• saata göre (según el reloj) -> [. . '. / . .] o ['. . '. / . .]
• istedim (yo pedí, yo quise) -> [. . '.]
• Değil efendim. Ben saata göre istedim. (No señor. He cobrado –pedido- según el reloj) -> [. '. / . . . # . / . . '. / . . / . . .]

1. FRASES BÁSICAS

a) Sustituciones simples

Siz	biliyor [. . '.]	musunuz?
	gidiyor [. . '.]
	götürüyor [. . . '.]
	veriyor [. . '.]
	alıyor [. . '.]

b) Sustituciones progresivas

Clave	Patrón
	üç lira kâfi değil mi?	[. / . . / . . / . '. / .|]
yeter	üç lira yeter, değil mi?	[. / . . / . '. # . '. / .|]
beş	beş lira yeter, değil mi?	[. / . . / . '. # . '. / .|]
kitap	beş kitap yeter, değil mi?	[. / . . / . '. # . '. / .|]
gönderirler	beş kitap gönderirler, değil mi?	[. / . . / . . . '. # . '. / .|]
on beş	on beş kitap gönderirler, değil mi?	[. / . / . . / . . . '. # . '. / .|]
kalem	on beş kalem gönderirler, değil mi?	[. / . / . . / . . . '. # . '. / .|]
kâfi	on beş kalem kâfi değil mi?	[. / . / . . / . . / . '. / .|]
üç	üç kalem kâfi değil mi?	[. / . . / . . / . '. / .|]
lira	üç lira kâfi değil mi?	[. / . . / . . / . '. / .|]

2. PRONUNCIACIÓN DE LA "H":

La consonante /h/ no ofrece dificultades en la pronunciación cuando se usa al inicio de una sílaba, como en hangi o sefarethane. Se note sin embargo que /th/ y /sh/ son respectivamente /t/ o /s/ más /h/ (que pertenece a la sílaba sucesiva) y por lo tanto no corresponden a los sonidos /th/ y /sh/ del idioma inglés.

NOTA: la pronunciación de la /h/, cuando ésta se encuentra al final de una sílaba, tanto al fin de una palabra como en “Allah”, cuanto antes de otra consonante como en “zahmet”, no presenta un problema para el interlocutor hispanoparlante. Se tenga en cuenta, sin embargo, que el sonido es más delicado de la /j/ castellana, en cuanto no comprende vibraciones de las cuerda vocales, sino más bien un pasaje de aire en modo libre a través de la garganta.

EJERCICIOS DE PRONUNCIACIÓN DE LA "H":

a) -h + Consonante

anahtar	[. . '.]	llave
bahsetmek	['. . .]	mencionar
bahşiş	[. '.]	propina
ihraç	[. '.]	exportación
ihtiyaç	[. . '.]	necesidad
istihbarat	[. . . '.]	información
kahvaltı	[. . '.]	desayuno
kahverengi	[. '. . .]	marrón
mahkûmiyet	[. . . '.]	convicción
mahsul	[. '.]	producto
mahsus	[. '.]	especial, de propósito
şahsî	[. '.]	personal
şehri	[. '.]	su ciudad
tahvil	[. '.]	intercambio
tenbihli	[. . '.]	avisado
kahve	[. '.]	café
mahkeme	[. . '.]	tribunal

b) -hh-

sıhhat	[. '.]	salud
taahhüt	[. . '.]	contratación

c) -h

eyvah!	['. .]	¡que pena!
izah	[. .]	explicación
maamafih	['. . .]	a pesar de
ruh	[.]	espíritu
sabah	[. '.]	mañana
siyah	[. '.]	negro
talih	[. '.]	fortuna
tenbih	[. '.]	advertencia

d) Comparar también Consonante + -h- + vocal

cumhur	[. '. ]	republicano
derhâl	['. .]	inmediatamente
ithal	[. '.]	importación
merhaba	['. . .]	hola
meşhur	[. '.]	famoso
müthiş	[. '.]	terriblemente
sefarethane	[. . . . '.]	embajada
tamirhane	[. . . '.]	centro de reparaciones

3. LOS SUFIJOS POSESIVOS

Hay dos clases diferentes de sufijos en el idioma turco, una de las cuales indica que el sustantivo al cual siguen “posee” algo en un cierto sentido. Éstos sufijos se llaman “poseedores”. La segunda clase indica que el sustantivo al cual siguen está “poseído” por algo en un cierto sentido. Éstos últimos son los sufijos “poseídos”.

I. Sufijos “poseídos” personales:

Pinchar aquí para ver la gramática

NOTA: En contrasto con los sufijos personales del predicado, los sufijos personales del poseído son acentuables.

Ejemplo: şöförüm [. '. .] (Yo soy un chofer) y şöförüm [. . '.] (mi chofer).

Hay que prestar especial atención al fenómeno de la apocopación que se lleva a cabo al utilizar éstos sufijos. Dicho fenómeno consiste en la eliminación de la última vocal de una raíz polisílaba, cuando se debe añadir un sufijo que inicia por la misma vocal, lo que permite evitar la cacofonía que resulta de la repetición de dos vocales idénticas.

Ejemplo:

• raíz -> isim (nombre)
• sufijo -> -im
• palabra -> ismim (mi nombre)

Nótese que la vocal del sufijo personal se determina a partir de la vocal que se pierde y no de la última vocal de la raíz.

Ejemplo:

• raíz -> azim (determinación)
• sufijo -> -i
• palabra -> azmi (su determinación)

Lo que de hecho sucede con la apocopación es que muchas palabras de orígen árabe, que en la forma original tenían dos consonantes juntas, fueron introducidas en el idioma turco con la adición de las vocales intermedias (ism en árabe se transforma en isim en turco). Cuando se apocopa, la palabra regresa a su estado original, aunque la vocal intermedia –que ha sido eliminada- sigue determinando la armonía vocálica de el sufijo que le sigue. Sin embargo, se encuentran también algunas palabras que han sido adoptadas hasta el punto de no volver más a la forma árabe, como por ejemplo ceviz (nuez) – en árabe cevz- que con los sufijos personales es cevizim (y no cevzim).

EJERCICIOS

a) –(s)i(n)- (Su – de él/ella/eso-)

İngilizcesi	[. . '. . .]	su inglés
Türkçesi	['. . .]	su turco
kitabı	[. . '.]	su libro
kitapları	[. . . '.]	sus libros
oteli	[. . '.]	su hotel
kâtibi	[. . '.]	su recepcionista
adresi	[. . '.]	su dirección
postahanesi	[. . . . '.]	su oficina de correos
kalemi	[. . '.]	su lápiz
sağı	[. '.]	su derecha
solu	[. '.]	su izquierda
kapıcısı	[. . . '.]	su portero
masası	['. . .]	su mesa
saatı / saati	[. . '.]	su reloj
önü	[. '.]	su parte anterior
gecesi	[. . '.]	su noche
günü	[. '.]	su día
yardımı	[. . '.]	su ayuda
ihtiyacı	[. . . '.]	su necesidad

b) –ları(n)- (Su –de ellos/ellas/esos-; sus –de él/ella/eso/ellos/ellas/esos-)

İngilizceleri	[. . '. . . .]	su inglés
Türkçleri	['. . .]	su turco
kitapları	[. . . '.]	su libro / sus libros
otelleri	[. . . '.]	su hotel / sus hoteles
kâtipleri	[. . . '.]	su recepcionista / sus recepcionistas
adresleri	[. . . '.]	su dirección / sus direcciones
kalemleri	[. . . '.]	su lápiz / sus lápices
kapıcıları	[. . . . '.]	su portero / sus porteros
masaları	['. . . .]	su mesa / sus mesas
saatları / saatleri	[. . . '.]	su reloj / sus relojes
günleri	[. . '.]	su día / sus días
yardımları	[. . . '.]	su ayuda / sus ayudas
ihtiyaçları	[. . . . '.]	su necesidad / sus necesidades

c) –(i)m- (mi)

kitaplarım	[. . . '.]	mis libros
İngilizcem	[. . '. .]	mi inglés
Türkçem	['. .]	mi turco
kalemim	[. . '. ]	mi lápiz
otelim	[. . '.]	mi hotel
saatım / saatim	[. . '.]	mi reloj
kâtibim	[. . '.]	mi recepcionista
kapıcım	[. . '.]	mi portero
adresim	[. . '.]	mi dirección
ismim	[. '.]	mi nombre
sağım	[. '.]	mi derecha
solum	[. '.]	mi izquierda
günüm	[. '.]	mi día
gecem	[. '.]	mi noche
kitabım	[. . '.]	mi libro
yardımım	[. . '.]	mi ayuda
ihtiyacım	[. . . '.]	mi necesidad

d) –(i)miz (nuestro)

kitaplarımız	[. . . . '.]	nuestros libros
İngilizcemiz	[. . '. . .]	nuestro inglés
kalemlerimiz	[. . . . '.]	nuestros lápices
kâtibimiz	[. . . '.]	nuestro recepcionista
kapıcımız	[. . . '.]	nuestro portero
adresimiz	[. . . '.]	nuestra dirección
masamız	[. . '.]	nuestra mesa
saatımız / saatimiz	[. . . '.]	nuestro reloj
yardımımız	[. . . '.]	nuestra ayuda
ihtiyacımız	[. . . . '.]	nuesta necesidad
Türkçemiz	['. . .]	nuestro turco
otelimiz	[. . . '.]	nuestro hotel

e) –(i)n (tu)

kitapların	[. . . '.]	tus libros
kapıcın	[. . '.]	tu portero
saatın / saatin	[. . '.]	tu reloj
sağın	[. '.]	tu derecha
Türkçen	['. .]	tu turco
yardımın	[. . '.]	tu ayuda
otelin	[. . '.]	tu hotel
İngilizcen	[. . '. .]	tu inglés
masan	['. .]	tu mesa
kâtibin	[. . '.]	tu recepcionista
solun	[. '.]	tu izquierda
ismin	[. '.]	tu nombre
ihtiyacın	[. . . '.]	tu necesidad
adresin	[. . '.]	tu dirección

f) –(i)niz (vuestro; su –de usted-)

oteliniz	[. . . '.]	vuestro/su hotel
Türkçeniz	['. . .]	vuestro/su turco
kapıcınız	[. . . '.]	vuestro/su portero
saatınız / saatiniz	[. . . '.]	vuestro/su reloj
isminiz	[. . '.]	vuestro/su nombre
yardımınız	[. . . '.]	vuestra/su ayuda
İngilizceniz	[. '. . . .]	vuestro/su inglés
kâtibiniz	[. . . '.]	vuestro/su recepcionista
kitaplarınız	[. . . . '.]	vuestros/sus libros
masanız	['. . .]	vuestra/su mesa
ihtiyacınız	[. . . . '.]	vuestra/su necesidad

II. Sufijos "poseedores": -(n)in / -(i)m

Pinchar aquí para ver la gramática

otelin (del hotel) -> [. . '.]

kâtibin (del recepcionista) -> [. . '.]

Ahmedin (de Ahmed) -> [. . '.]

postahanenin (de la oficina de correos) -> [. . . . '.]

kitapların (de los libros) -> [. . . '.]

günün (del día) -> [. '.]

masanın (de la mesa) -> [. . '.]

kitabın (del libro) -> [. . '.]

İngilizcenin (del inglés) -> [. . '. . .]

Türkçenin (del turco) -> ['. . .]

şöförün (del chofer) -> [. . '.]

gecenin (de la noche) -> [. . '.]

lokantanın (del restaurante) -> [. . . '.]

konsoloshanenin (del consulado) -> [. . . . . '.]

sefarethanenin (de la embajada) -> [. . . . . '.]

konsolosun (del cónsul) -> [. . . '.]

elçinin (del embajador) -> [. . '.]

akşamın (de la tarde) -> [. . '.]

EJERCICIOS USANDO LAS CONSTRUCCIONES POSESIVAS:

otelin önü	[. . '. / . .]	la parte frontal del hotel
postahanenin önü	[. . . . '. / . .]	la parte frontal de la oficina de correos
konsoloshanenin önü	[. . . . . '. / . .]	la parte frontal del consulado
sefarethanenin önü	[. . . . . '. / . .]	la parte frontal de la embajada
binanın önü	[. . '. / . .]	la parte frontal del edificio
masanın önü	['. . . / . .]	la parte frontal de la mesa
otelin ismi	[. . '. / . .]	el nombre del hotel
şöförün ismi	[. . '. / . .]	el nombre del chofer
lokantanın ismi	[. . . '. / . .]	el nombre del restaurante
onun ismi	[. '. / . .]	el nombre de él/ella/eso; su nombre
binanın ismi	[. . '. / . .]	el nombre del edificio
konsolosun ismi	[. . . '. / . .]	el nombre del cónsul
elçinin ismi	[. . '. / . .]	el nombre del embajador
kâtibin ismi	[. . '. / . .]	el nombre del recepcionista
konsolosun adresi	[. . . '. / . . .]	la dirección del cónsul
konsolosluğun adresi	[. . . . '. / . . .]	la dirección del consulado
sefarethanenin adresi	[. . . . . '. / . . .]	la dirección de la embajada
Ahmedin masası	[. . '. / . . .]	la mesa de Ahmet
konsolosun masası	[. . . '. / . . .]	la mesa del cónsul
onun masası	[. '. / . . .]	su mesa
John’un masası	[. '. / . . .]	la mesa de John
otelin köşesi	[. . '. / . . .]	la esquina del hotel
postahanenin köşesi	[. . . . '. / . . .]	la esquina de la oficina de correos
konsoloshanenin köşesi	[. . . . . '. / . . .]	la esquina del consulado
sefarethanenin köşesi	[. . . . . '. / . . .]	la esquina de la embajada
binanın köşesi	[. . '. / . . .]	la esquina del edificio
masanın köşesi	[. . '. / . . .]	la esquina de la mesa

LAS CONSTRUCCIONES POSESIVAS PERSONALES:

NOTA: hay una ambigüedad entre la construcción posesiva de la segunda y la tercera persona singular:

otelinin ismi puede ser

• otel – i – nin ismi (el nombre de su hotel –de él, ella,eso-)
• otel – in – in ismi (el nombre de tu hotel)

Ésta ambigüedad se aclara usualmente por el contexto general o introduciendo los pronombres posesivos:

• Onun otelinin ismi
• Senin otelinin ismi

otelinin ismi	[. . . '. / . .]	el nombre de su/tu hotel
şöförünün ismi	[. . . '. / . .]	el nombre de su/tu chofer
lokantasının ismi	[. . . . '. / . .]	el nombre de su restaurante
lokantanın ismi	[. . . '. / . .]	el nombre de tu restaurante
kâtibinin ismi	[. . . '. / . .]	el nombre de su/tu libro
kitabının ismi	[. . . '. / . .]	el nombre de su/tu recepcionista
otelinin adresi	[. . . '. / . . .]	la dirección de su/tu hotel
kâtibinin adresi	[. . . '. / . . .]	la dirección de su/tu recepcionista
şöröfünün adresi	[. . . '. / . . .]	la dirección de su/tu chofer
otellerinin ismi	[. . . . '. / . .]	el nombre de su –de ellos, ellas, esos- hotel
şöförlerinin ismi	[. . . . '. / . .]	el nombre de su chofer
lokantalarının ismi	[. . . . . '. / . .]	el nombre de su restaurante
kitaplarının ismi	[. . . . '. / . .]	el nombre de su libro
otellerinin adresi	[. . . . '. / . . .]	la dirección de su hotel
kâtiplerinin adresi	[. . . . '. / . . .]	la dirección de su recepcionista
şöförlerinin adresi	[. . . . '. / . . .]	la dirección de su chofer
otelimin ismi	[. . . '. / . .]	el nombre de mi hotel
şöförümün ismi	[. . . '. / . .]	el nombre de mi chofer
kitabımın ismi	[. . . '. / . .]	el nombre de mi libro
lokantamın ismi	[. . . '. / . .]	el nombre de mi restaurante
kâtibimin ismi	[. . . '. / . .]	el nombre de mi recepcionista
otelimin adresi	[. . . '. / . . .]	la dirección de mi hotel
şöförümün adresi	[. . . '. / . . .]	la dirección de mi chofer
kâtibimin adresi	[. . . '. / . . .]	la dirección de mi recepcionista
otelimizin ismi	[. . . . '. / . .]	el nombre de nuestro hotel
şöförümüzün ismi	[. . . . '. / . .]	el nombre de nuestro chofer
kitabımızın ismi	[. . . . '. / . .]	el nombre de nuestro libro
lokantamızın ismi	[. '. . . . / . .]	el nombre de nuestro restaurante
otelimizin adresi	[. . . . '. / . . .]	la dirección de nuestro hotel
kâtibimizin adresi	[. . . . '. / . . .]	la dirección de nuestro recepcionista
otelinizin ismi	[. . . . '. / . .]	el nombre de vuestro hotel
şöförünüzün ismi	[. . . . '. / . .]	el nombre de vuestro chofer
kitabınızın ismi	[. . . . '. / . .]	el nombre de vuestro libro
kâtibinizin ismi	[. . . . '. / . .]	el nombre de vuestro recepcionista
lokantanızın ismi	[. . . . '. / . .]	el nombre de vuestro restaurante
otelinizin adresi	[. . . . '. / . . .]	la dirección de vuestro hotel
şöförünüzün adresi	[. . . . '. / . . .]	la dirección de vuestro chofer
kâtibinizin adresi	[. . . . '. / . . .]	la dirección de vuestro recepcionista

4. FRASES BÁSICAS

a) Sustitución - correlación múltiple

Benim	otel__
Onun	kitap__
Sizin	kâtip__
Bizim	şöför__
Senin	lokanta__
Onların	kalem__

b) Sustitución - correlación múltiple

Onun	otel__in	ismi
Senin	kâtip__in	adresi
Bizim	şöför__in
Sizin	lokanta__in
Onların	kalem__in
Benim	kitap__in

c) Sustitución - correlación múltiple

.........	otel	-im
	kâtip	-imiz
	şöför	-(s)i
	lokanta	-leri
	otel	-iniz
	kitap	-in

Ejemplos:

• Otelimiz -> Bizim otelimiz
• Kitapları -> Onların kitapları